Ramazan je najvažniji mjesec za muslimane širom svijeta, pa i za one koji žive u Bosni i Hercegovini i čuvaju ramazansku tradiciju.
Ono po čemu je, između ostalog, karakterističan ramazan u Bosni i Hercegovini jesu ramazanski somuni, odnosno ramazanije kako ih nazivaju u centralnom dijelu naše zemlje.
Naša zenička ekipa posjetila je jednu pekaru, i uvjerila se na koji način se pripremaju tradicionalne zeničke ramazanije.
Ramazanski somun ili ramazanija kako ovaj pekarski proizvod nazivaju u centralnom dijelu Bosne i Hercegovine, neizostavni je dio svake ramazanske trpeze u našoj zemlji, bez obzira gdje se ona postavlja.
SUAD GAČIĆ, pekar
“Faza pripreme ide, brašno se sipa u mikser, voda, so, germa, zamjes, za 5-6 minuta se miješa onda sat vremena tijesto odstoji u kazanu u mikseru i onda se vadi u djelilicu. Naštima se kilaža, određena kilaža koja je, raskuha se, stoji opet 5-10 minuta ovom tu garbu, onda se krene šarati, posipati.”
Upravo u ovoj pekari dnevno se napravi i ispeče na hiljade ramazanija. Pečenje traje do 5 minuta.
SUAD GAČIĆ, pekar
“Razlika između ramazanije i obične lepine je u tome što se premaz na ramazaniji vrši jajima, a lepina ne. I onda ćurukot se posipa, u tom je razlika između lepine i ramazanije.”
Ugostiteljska ponuda iftarskih menija tokom ramazana je raznovrsna, od tradicionalnih bosanskih, do jela stranih kuhinja. Međutim, svaka ponuda iftara u ugostiteljskim objektima sadrži somun, odnosno ramazaniju.
NASIR SALČINOVIĆ, ugostitelj
“U svakom meniju, standardno svake godine imamo menije ramazanske, prilagođavamo našem stanovništvu. To nisu neke velike cijene i, naravno, u svakom meniju je ramazanija neizbježna. Mi ramazaniju zovemo samo u toku Ramazana, prvenestveno što je mažemo jajima i stavljamo ćurukot.”
Prema dostupnim historijskim podacima, prvi somun u Sarajevu napravljen je između 1521. i 1531. godine, a zatim se recept uz male korekcije prenio i u ostale krajeve Bosne i Hercegovine. Iako su sastojci vrlo jednostavni i nalaze se u svakom domu, pekari napominju da je najbitnija peć u kojoj se somun peče, kao i vrijeme i pažnja koja se posveti izradi ovog slasnog peciva.
